Trong một động thái gây chấn động cộng đồng trí tuệ nhân tạo toàn cầu, Ilya Sutskever – đồng sáng lập OpenAI và là một trong những nhà khoa học AI hàng đầu thế giới – đã chính thức tuyên bố đảm nhận vai trò CEO tại Safe Superintelligence Inc. (SSI). Thông báo được đưa ra vào ngày 3 tháng 7, 2025, đánh dấu một chương mới quan trọng trong sự nghiệp của người được mệnh danh là “phù thủy AI” và cũng là bước ngoặt đáng chú ý trong cuộc đua phát triển AI siêu thông minh an toàn [1].
Quyết định này diễn ra sau khi Daniel Gross, đồng sáng lập và CEO trước đây của Safe Superintelligence, chính thức rời khỏi công ty vào ngày 29 tháng 6, 2025. Theo thông báo của Sutskever trên nền tảng X (trước đây là Twitter), Daniel Levy – đồng sáng lập thứ ba của startup – sẽ đảm nhận vị trí Chủ tích công ty. Sự thay đổi lãnh đạo này diễn ra trong bối cảnh có nhiều tin đồn về việc Meta CEO Mark Zuckerberg đang trong các cuộc đàm phán tiên tiến để chiêu mộ Gross, cũng như đối tác đầu tư lâu năm của ông là cựu CEO GitHub Nat Friedman [2].
Bối Cảnh Thành Lập Safe Superintelligence và Tầm Nhìn Độc Đáo
Safe Superintelligence được thành lập vào năm 2024 bởi Ilya Sutskever sau khi ông rời khỏi OpenAI, nơi ông từng giữ vai trò Trưởng phòng Khoa học và đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các mô hình GPT đột phá. Công ty tự mô tả mình là “phòng thí nghiệm SSI trực tiếp đầu tiên trên thế giới” (first straight-shot SSI lab), có nghĩa là tổ chức này không có bất kỳ sản phẩm hay tham vọng nào khác ngoài việc phát triển AI siêu thông minh an toàn. Đây là một cách tiếp cận hoàn toàn khác biệt so với các công ty AI khác, thường có nhiều dòng sản phẩm và dịch vụ đa dạng [3].
Tầm nhìn của Safe Superintelligence tập trung hoàn toàn vào việc giải quyết một trong những thách thức lớn nhất của nhân loại: làm thế nào để phát triển AI siêu thông minh mà vẫn đảm bảo an toàn và có thể kiểm soát được. Khác với nhiều công ty AI khác đang tập trung vào việc thương mại hóa nhanh chóng các sản phẩm AI, SSI theo đuổi một con đường dài hạn và tập trung, với mục tiêu duy nhất là tạo ra AI siêu thông minh an toàn. Cách tiếp cận này phản ánh triết lý của Sutskever về việc cần có sự cẩn trọng và trách nhiệm trong phát triển AI, đặc biệt khi công nghệ này có thể có tác động sâu rộng đến tương lai của nhân loại.
Công ty hiện được định giá lên tới 32 tỷ USD, một con số ấn tượng cho thấy sự tin tưởng của các nhà đầu tư vào tầm nhìn và khả năng thực hiện của đội ngũ lãnh đạo. Mức định giá này cũng phản ánh tầm quan trọng chiến lược của việc phát triển AI siêu thông minh an toàn trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các công ty công nghệ lớn.
Cuộc Cạnh Tranh Khốc Liệt Từ Meta và Các Gã Khổng Lồ Công Nghệ
Việc Daniel Gross rời khỏi Safe Superintelligence không phải là một quyết định đơn giản. Theo các báo cáo từ nhiều nguồn tin đáng tin cậy, Mark Zuckerberg – CEO của Meta – đã có những cuộc đàm phán tiên tiến để chiêu mộ Gross và đối tác của ông. Thậm chí, có thông tin cho rằng Zuckerberg đã từng cố gắng mua lại toàn bộ Safe Superintelligence, một động thái cho thấy tầm quan trọng chiến lược mà Meta đặt ra đối với công nghệ AI siêu thông minh [4].
Sutskever đã trực tiếp đề cập đến những tin đồn này trong thông báo của mình: “Bạn có thể đã nghe những tin đồn về các công ty muốn mua lại chúng tôi. Chúng tôi cảm thấy vinh dự vì sự chú ý của họ, nhưng chúng tôi đang tập trung vào việc hoàn thành công việc của mình. Chúng tôi có tài nguyên tính toán, chúng tôi có đội ngũ, và chúng tôi biết phải làm gì. Cùng nhau, chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng AI siêu thông minh an toàn” [5].
Sự quan tâm của Meta đối với Safe Superintelligence và đội ngũ của họ không phải là ngẫu nhiên. Trong bối cảnh cạnh tranh AI ngày càng khốc liệt, các công ty công nghệ lớn đang tích cực tìm kiếm và chiêu mộ những tài năng hàng đầu trong lĩnh vực này. Meta đã thành lập Meta Superintelligence Labs và đang xây dựng một đội ngũ AI mạnh mẽ, bao gồm cả việc chiêu mộ các nhà nghiên cứu hàng đầu từ OpenAI và Google DeepMind.
Điều thú vị là Meta Superintelligence Labs có thể sẽ phát triển công nghệ phục vụ cho nhiều sản phẩm khác nhau của công ty, từ mạng xã hội đến thiết bị đeo thông minh. Trong khi đó, Safe Superintelligence duy trì triết lý tập trung hoàn toàn vào một mục tiêu duy nhất. Sự khác biệt này có thể là một trong những lý do khiến Daniel Gross quyết định chuyển hướng, vì ông có thể thấy cơ hội lớn hơn trong việc ứng dụng AI vào các sản phẩm thực tế phục vụ hàng tỷ người dùng.
Thách Thức và Cơ Hội Trong Vai Trò CEO Mới
Việc Ilya Sutskever chuyển từ vai trò nhà khoa học sang vị trí CEO đặt ra nhiều thách thức và cơ hội thú vị. Mặc dù Sutskever đã từng giữ các vị trí lãnh đạo cao cấp như Trưởng phòng Khoa học tại OpenAI, vai trò CEO đòi hỏi một bộ kỹ năng hoàn toàn khác biệt. Ông sẽ phải đối mặt với những thách thức như huy động vốn từ các nhà đầu tư, xây dựng và duy trì đội ngũ tài năng hàng đầu, cũng như điều hành một công ty được định giá hàng chục tỷ USD [6].
Tuy nhiên, Sutskever cũng mang đến những lợi thế độc đáo cho vị trí này. Với kinh nghiệm sâu rộng trong nghiên cứu AI và vai trò quan trọng trong việc phát triển các mô hình GPT đột phá, ông có hiểu biết sâu sắc về công nghệ và hướng phát triển của ngành. Điều này đặc biệt quan trọng đối với một công ty như Safe Superintelligence, nơi mà tầm nhìn công nghệ và khả năng thực hiện là yếu tố quyết định thành công.
Trong thông báo của mình, Sutskever cũng khẳng định rằng ông sẽ tiếp tục giám sát đội ngũ kỹ thuật của Safe Superintelligence. Điều này cho thấy ông không chỉ đảm nhận vai trò quản lý mà vẫn duy trì sự tham gia trực tiếp vào công việc nghiên cứu và phát triển. Cách tiếp cận này có thể giúp đảm bảo rằng tầm nhìn kỹ thuật của công ty được duy trì và thực hiện một cách nhất quán.
Một thách thức lớn khác mà Sutskever phải đối mặt là việc cạnh tranh nhân tài trong một thị trường AI cực kỳ sôi động. Các công ty như Meta, Google, Microsoft và Amazon đều đang tích cực chiêu mộ các chuyên gia AI hàng đầu với những gói lương và quyền lợi cực kỳ hấp dẫn. Safe Superintelligence cần phải tìm cách thu hút và giữ chân những tài năng tốt nhất, không chỉ bằng lương thưởng mà còn bằng tầm nhìn và sứ mệnh độc đáo của công ty.
Tác Động Đến Ngành Công Nghiệp AI và Tương Lai
Việc Ilya Sutskever trở thành CEO của Safe Superintelligence có thể tạo ra những tác động sâu rộng đến toàn bộ ngành công nghiệp AI. Đầu tiên, điều này khẳng định tầm quan trọng của việc phát triển AI an toàn và có trách nhiệm. Trong bối cảnh nhiều công ty đang chạy đua để ra mắt các sản phẩm AI mới một cách nhanh chóng, Safe Superintelligence đại diện cho một cách tiếp cận khác biệt – tập trung vào chất lượng và an toàn hơn là tốc độ thương mại hóa.
Thứ hai, sự lãnh đạo của Sutskever có thể thúc đẩy sự hợp tác và trao đổi kiến thức trong cộng đồng nghiên cứu AI. Với uy tín và mối quan hệ rộng rãi trong ngành, ông có thể đóng vai trò cầu nối giữa các tổ chức nghiên cứu, công ty công nghệ và các cơ quan quản lý. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc xây dựng các tiêu chuẩn và quy định cho AI siêu thông minh.
Thứ ba, thành công của Safe Superintelligence dưới sự lãnh đạo của Sutskever có thể truyền cảm hứng cho nhiều startup AI khác theo đuổi các mục tiêu dài hạn và có ý nghĩa xã hội. Thay vì chỉ tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, các công ty có thể nhận ra giá trị của việc đầu tư vào nghiên cứu cơ bản và phát triển công nghệ có tác động tích cực đến nhân loại.
Cuối cùng, sự phát triển của Safe Superintelligence cũng có thể ảnh hưởng đến cách thức các chính phủ và tổ chức quốc tế tiếp cận vấn đề quản lý AI. Khi AI siêu thông minh trở thành hiện thực, việc có những tổ chức chuyên biệt về an toàn AI như SSI sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra các khuyến nghị chính sách và hướng dẫn kỹ thuật.
Kết Luận: Một Chương Mới Trong Lịch Sử AI
Việc Ilya Sutskever trở thành CEO của Safe Superintelligence đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển trí tuệ nhân tạo. Với tầm nhìn tập trung hoàn toàn vào việc phát triển AI siêu thông minh an toàn, Safe Superintelligence dưới sự lãnh đạo của Sutskever có thể trở thành một trong những tổ chức quan trọng nhất trong việc định hình tương lai của AI.
Thành công hay thất bại của Safe Superintelligence sẽ không chỉ ảnh hưởng đến công ty này mà còn có tác động sâu rộng đến toàn bộ ngành công nghiệp AI và thậm chí là tương lai của nhân loại. Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt từ các gã khổng lồ công nghệ như Meta, Google và Microsoft, Sutskever và đội ngũ của ông sẽ phải chứng minh rằng cách tiếp cận tập trung và có trách nhiệm của họ không chỉ khả thi mà còn vượt trội.
Như Sutskever đã khẳng định: “Chúng tôi có tài nguyên tính toán, chúng tôi có đội ngũ, và chúng tôi biết phải làm gì.” Liệu những lời này có trở thành hiện thực hay không, chỉ có thời gian mới trả lời. Nhưng một điều chắc chắn là cuộc đua phát triển AI siêu thông minh đã bước vào một giai đoạn mới, hứa hẹn nhiều đột phá và thách thức thú vị trong những năm tới.