Sam Altman, CEO của OpenAI, trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CNBC
Trong một tuyên bố gây chấn động ngành công nghệ, CEO OpenAI Sam Altman vừa thừa nhận rằng thị trường trí tuệ nhân tạo (AI) hiện tại đang trong tình trạng “bong bóng”, tương tự như cuộc khủng hoảng dot-com những năm 1990. Lời cảnh báo này đến từ chính người đứng đầu một trong những công ty AI có giá trị nhất thế giới, khiến giới đầu tư và chuyên gia công nghệ phải suy ngẫm về tương lai của ngành này.
Lời Thừa Nhận Bất Ngờ Từ “Ông Hoàng” AI
Trong cuộc phỏng vấn với một nhóm nhỏ phóng viên vào tuần trước, Sam Altman đã có những chia sẻ thẳng thắn về tình trạng hiện tại của thị trường AI. “Khi các bong bóng xảy ra, những người thông minh trở nên quá phấn khích về một hạt nhân sự thật,” Altman nói, ám chỉ đến sự đầu tư quá mức vào lĩnh vực AI hiện nay.
CEO OpenAI tiếp tục: “Chúng ta có đang trong giai đoạn mà các nhà đầu tư nói chung đang quá phấn khích về AI không? Ý kiến của tôi là có. AI có phải là điều quan trọng nhất xảy ra trong một thời gian rất dài không? Ý kiến của tôi cũng là có”. Sự thừa nhận này đặc biệt có ý nghĩa khi đến từ người đứng đầu OpenAI – công ty đang dẫn đầu cuộc đua phát triển AI với các sản phẩm như ChatGPT và GPT-5.
Altman đã so sánh tình hình hiện tại với bong bóng dot-com khét tiếng, một cuộc sụp đổ thị trường chứng khoán tập trung vào các công ty internet đã dẫn đến sự nhiệt tình đầu tư khổng lồ trong cuối những năm 1990. Từ tháng 3 năm 2000 đến tháng 10 năm 2002, chỉ số Nasdaq đã mất gần 80% giá trị sau khi nhiều công ty này thất bại trong việc tạo ra doanh thu hoặc lợi nhuận.
Những Tiếng Chuông Cảnh Báo Từ Giới Chuyên Gia
Minh họa khái niệm “bong bóng AI” và các giai đoạn phát triển của thị trường
Lời cảnh báo của Sam Altman không phải là tiếng nói đơn lẻ trong sa mạc. Nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tài chính và công nghệ đã bày tỏ những lo ngại tương tự về tình trạng đầu tư quá mức vào AI. Joe Tsai, đồng sáng lập Alibaba, Ray Dalio của Bridgewater Associates, và Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng của Apollo Global Management, đều đã đưa ra những cảnh báo tương tự.
Đặc biệt, vào tháng trước, Torsten Slok đã tuyên bố trong một báo cáo rằng ông tin rằng bong bóng AI ngày nay thực sự lớn hơn bong bóng internet, với 10 công ty hàng đầu trong S&P 500 được định giá quá cao hơn so với những năm 1990. Những con số này cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình trạng định giá quá cao trong thị trường AI hiện tại.
Ray Wang, giám đốc nghiên cứu về chất bán dẫn, chuỗi cung ứng và công nghệ mới nổi tại Futurum Group, đã chia sẻ với CNBC rằng ông nghĩ những bình luận của Altman có một số tính hợp lệ, nhưng rủi ro phụ thuộc vào từng công ty cụ thể. “Từ góc độ đầu tư rộng hơn vào AI và chất bán dẫn… tôi không thấy đây là một bong bóng. Các nguyên tắc cơ bản trên toàn chuỗi cung ứng vẫn mạnh mẽ, và quỹ đạo dài hạn của xu hướng AI hỗ trợ việc tiếp tục đầu tư,” ông nói.
Thực Trạng Tài Chính Của OpenAI Và Thị Trường AI
Thống kê đầu tư toàn cầu vào trí tuệ nhân tạo qua các năm (Nguồn: Statista)
Mặc dù có những cảnh báo về bong bóng, OpenAI vẫn tiếp tục thu hút được sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư. Đầu tháng này, Altman đã thông báo với CNBC rằng doanh thu định kỳ hàng năm của OpenAI đang trên đà vượt qua 20 tỷ USD trong năm nay, mặc dù công ty vẫn chưa có lợi nhuận. Con số này cho thấy sự tăng trưởng ấn tượng của công ty, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về tính bền vững của mô hình kinh doanh hiện tại.
Niềm tin của các nhà đầu tư vào OpenAI vẫn mạnh mẽ trong năm nay. CNBC đã xác nhận vào thứ Sáu rằng công ty đang chuẩn bị bán khoảng 6 tỷ USD cổ phiếu như một phần của việc bán thứ cấp sẽ định giá công ty ở mức khoảng 500 tỷ USD. Vào tháng 3, công ty đã công bố vòng gọi vốn 40 tỷ USD với định giá 300 tỷ USD, đây là số tiền lớn nhất từng được huy động bởi một công ty công nghệ tư nhân.
Tuy nhiên, không phải tất cả đều suôn sẻ đối với OpenAI. Việc phát hành mô hình AI mới nhất GPT-5 của OpenAI vào đầu tháng này cũng gặp phải một số khó khăn, với một số nhà phê bình phжалуются rằng nó có cảm giác kém trực quan hơn. Điều này đã dẫn đến việc công ty khôi phục quyền truy cập vào các mô hình GPT-4 cũ cho khách hàng trả phí.
Tác Động Của DeepSeek Và Cuộc Cạnh Tranh Toàn Cầu
Nỗi lo về bong bóng AI đã đạt đến đỉnh điểm vào đầu năm nay khi startup Trung Quốc DeepSeek phát hành một mô hình lý luận cạnh tranh. Công ty tuyên bố rằng một phiên bản của các mô hình ngôn ngữ lớn tiên tiến của họ đã được đào tạo với chi phí dưới 6 triệu USD, chỉ bằng một phần nhỏ so với hàng tỷ USD đang được chi tiêu bởi các nhà lãnh đạo thị trường AI Mỹ như OpenAI. Tuy nhiên, những tuyên bố này cũng đã gặp phải một số hoài nghi từ giới chuyên gia.
Sự xuất hiện của DeepSeek đã làm dấy lên những câu hỏi quan trọng về hiệu quả chi phí trong việc phát triển AI và liệu các khoản đầu tư khổng lồ của các công ty phương Tây có thực sự cần thiết hay không. Điều này cũng nhấn mạnh tính cạnh tranh ngày càng tăng trong lĩnh vực AI toàn cầu, nơi các công ty từ nhiều quốc gia khác nhau đang đua nhau phát triển các công nghệ tiên tiến.
Trong bối cảnh này, Chính phủ Mỹ đã đưa ra kế hoạch hành động AI vào tháng 7 để tăng cường vị thế lãnh đạo của Mỹ trong lĩnh vực này, nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ này đối với chính quyền. Điều này cho thấy AI không chỉ là một cuộc đua kinh doanh mà còn là một cuộc cạnh tranh chiến lược giữa các quốc gia.
Tương Lai Của AI: Giữa Kỳ Vọng Và Thực Tế
Sau việc phát hành mô hình GPT-5, Altman cũng đã thể hiện sự thận trọng hơn về một số dự đoán lạc quan của ngành AI. Khi được hỏi liệu mô hình GPT-5 có đưa thế giới đến gần hơn với việc đạt được AGI (Artificial General Intelligence – Trí tuệ nhân tạo tổng quát) hay không, ông nói với CNBC rằng ông nghĩ thuật ngữ “trí tuệ nhân tạo tổng quát” đang mất đi tính liên quan.
AGI đề cập đến khái niệm về một dạng trí tuệ nhân tạo có thể thực hiện bất kỳ nhiệm vụ trí tuệ nào mà con người có thể làm – điều mà OpenAI đã làm việc hướng tới trong nhiều năm và Altman trước đây đã nói có thể đạt được trong “tương lai gần”. Sự thay đổi trong cách tiếp cận này cho thấy một quan điểm thực tế hơn về những gì có thể đạt được trong ngắn hạn.
Trong cuộc phỏng vấn với The Verge vào thứ Sáu, CEO OpenAI cũng đã thảo luận về việc mở rộng của OpenAI vào phần cứng tiêu dùng, giao diện não-máy tính và mạng xã hội. Altman cũng nói rằng ông dự kiến OpenAI sẽ chi hàng nghìn tỷ USD cho việc xây dựng trung tâm dữ liệu trong “tương lai không xa lắm” và báo hiệu rằng công ty sẽ quan tâm đến việc mua Chrome nếu chính phủ Mỹ buộc Google phải bán nó.
Khi được hỏi liệu ông có còn là CEO của OpenAI trong vài năm nữa hay không, ông được trích dẫn nói: “Ý tôi là, có thể một AI sẽ làm trong ba năm nữa. Đó là một thời gian dài”. Câu trả lời này không chỉ thể hiện sự hài hước mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của ông về vai trò của AI trong tương lai.