Xét 3 gene khác nhau (allele trội là trội hoàn toàn) quy định các enzyme khác nhau cùng tham gia vào các quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể, các allele đột biến lặn tương ứng a, b, d không tạo được các enzyme. Khi các cơ chất (A, B, D) không được chuyển hóa sẽ bị tích lũy trong tế bào và gây bệnh. Các gene biểu hiện ra 3 loại kiểu hình khác nhau. Số loại kiểu gene tương ứng với mỗi loại kiểu hình tương ứng với mỗi loại kiểu hình được thể hiện trong bảng dưới đây.Khỏe mạnh có 8 kiểu gen. Bệnh 1 có 12 kiểu gen, bệnh 2 có 7 kiểu gen Nếu không phát sinh đột biến mới thì 1 cặp vợ chồng đều dị hợp cả 3 cặp gene sẽ có khả năng sinh con mắc bệnh 2 là bao nhiêu phần trăm (%) ? (tính làm tròn đến 1 chữ số sau dấu phẩy).
Để giải quyết bài toán này, chúng ta cần hiểu và áp dụng lý thuyết di truyền Mendel cho ba gene (mỗi gene có hai allele: một trội và một lặn).
Nếu mỗi cặp vợ chồng là dị hợp (Aa, Bb, Dd), thì họ có kiểu gene AaBbDd, và khi giao phối, mỗi gene có thể phân li tạo ra các giao tử:
Bởi vậy, số lượng kiểu gene con cái sẽ là:
$$2^3 = 8$$
loại giao tử, dẫn đến:$$8 \times 8 = 64$$
kiểu gene khác nhau.Vấn đề của chúng ta là tìm khả năng đứa trẻ mắc bệnh 2. Theo đề bài, bệnh 2 có 7 kiểu gene. Để tính khả năng sinh con mắc bệnh 2, chúng ta làm như sau:
Khả năng sinh con mắc bệnh 2:
$$P = \frac{Số \, kiểu \, gen \, bệnh \, 2}{Tổng \, số \, kiểu \, gen} = \frac{7}{64}$$
Tính phần trăm và làm tròn đến một chữ số sau dấu phẩy:
$$\frac{7}{64} \times 100 \approx 10.9\%$$
Vậy, khả năng một cặp vợ chồng dị hợp cả ba cặp gene sinh con mắc bệnh 2 là khoảng 10.9%.
Nếu muốn tìm hiểu thêm về di truyền học hoặc các công thức toán học thú vị, bạn hãy ghé qua trituenhantao.io nhé!