Xét 3 gene khác nhau (allele trội là trội hoàn toàn) quy định các enzyme khác nhau cùng tham gia vào các quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể, các allele đột biến lặn tương ứng a, b, d không tạo được các enzyme. Khi các cơ chất (A, B, D) không được chuyển hóa sẽ bị tích lũy trong tế bào và gây bệnh. Các gene biểu hiện ra 3 loại kiểu hình khác nhau. Số loại kiểu gene tương ứng với mỗi loại kiểu hình tương ứng với mỗi loại kiểu hình được thể hiện trong bảng dưới đây. Nếu không phát sinh đột biến mới thì 1 cặp vợ chồng đều dị hợp cả 3 cặp gene sẽ có khả năng sinh con mắc bệnh 2 là bao nhiêu phần trăm (%) ? (tính làm tròn đến 1 chữ số sau dấu phẩy).
Để tính xác suất sinh con có bệnh 2, chúng ta cần xem xét các kiểu gene mà con có thể có từ cặp vợ chồng dị hợp (AaBbDd).
Mỗi cặp gene có thể sinh ra 4 kiểu tổ hợp:
Tương tự cho các gene B và D.
Như vậy, chúng ta cần biết bệnh 2 xảy ra khi nào, thường thì đó là khi chỉ có một trong các loại cơ chất (A hoặc B hoặc D) không được chuyển hóa đúng cách.
Nếu bệnh 2 là trường hợp khi Bb không tạo enzyme (và AA, Aa và DD/Aa, Dd tạo enzyme bình thường), thì cần gene B bị đột biến:
Đối với mỗi cặp gene:
Cặp vợ chồng AaBbDd có khả năng sinh con mắc bệnh chỉ liên quan đến gene B (ở đây là dạng bb và các gene khác sản sinh enzyme):
Do đó, xác suất con mắc bệnh 2:
$$P(bệnh \, 2) = (3/4) (1/4) (3/4) = 9/64$$
Làm tròn đến 1 chữ số sau dấu phẩy, thì xác suất này là 14.1%.
Để tìm hiểu thêm về di truyền học và các công thức "nguy hiểm" khác, đừng quên ghé thăm trituenhantao.io nhé!