Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ - chiến sĩ Hồ Chí Minh qua bài thơ Chiều tối. Phiên âm: Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ, Cô vân mạn mạn độ thiên không, Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng. Dịch thơ: Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ, Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không, Cô em xóm núi xay ngô tối, Xay hết, lò than đã rực hồng. (Chiều tối, Hồ Chí Minh, Ngữ văn 11, tập 2)
Bài thơ "Chiều tối" của nhà thơ - chiến sĩ Hồ Chí Minh được xem là một minh chứng cho vẻ đẹp tâm hồn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người luôn yêu quý thiên nhiên, con người và dân tộc Việt Nam. Qua từng câu thơ, người đọc cảm nhận được tâm hồn thi sĩ yên bình, trong sáng giữa khung cảnh thần tiên của núi rừng khi chiều buông xuống.
Cụ thể, câu thơ "Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ" (Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ) gợi lên hình ảnh những con chim đụng hồi quyến rũ bay về khu rừng tìm nơi nương náu sau một ngày dài kiếm ăn. Từ "quyện điểu" (chim mỏi) thể hiện sự cảm thông của thi sĩ dành cho loài chim, đồng thời giúp người học cảm thấy sự bình yên và êm đềm của bầu trời chiều.
"Cô vân mạn mạn độ thiên không" (Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không) tiếp tục mô tả sự yên bình của thiên nhiên khi có những đám mây nhẹ trải dài trên bầu trời. Tác phẩm đem lại cảm giác nhẹ nhàng, hòa đồng với không gian chiều muộn.
Câu thơ "Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc" (Cô em xóm núi xay ngô tối) chuyển sang miêu tả cuộc sống của cô gái trẻ ở miền núi. Hình ảnh cô em xay ngô trong căn bếp sưởi ấm giữa không gian vắng lặng tạo nên sự hồn hậu, đẹp đẽ; đồng thời thể hiện tình cảm mực thương của thi sĩ dành cho con người miền núi đầy nghị lực và tình yêu cuộc sống.
Cuối cùng, "Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng" (Xay hết, lò than đã rực hồng) lại khắc họa không gian trong căn nhà người nông dân, khi họ tự sát nhập cùng tạo hóa để vun đắp cuộc sống. Hình ảnh lò than hồng cũng mang ý nghĩa về sự nồng ấm, thắm thiết của tình cảm mọi người dành cho nhau.
Như vậy, qua bài thơ "Chiều tối", chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ - chiến sĩ Hồ Chí Minh, người đặc biệt yêu quý thiên nhiên và con người Việt Nam, luôn cảm thông và hiểu biết về nghị lực, niềm tin của họ. Bài thơ mang lại cảm giác bình yên, yêu đời, tôn vinh giá trị của cuộc sống giản dị, hòa đồng với thiên nhiên.